Ortodonti kelimesi, Yunanca’da ortho düzgün ve odons diş kelimelerinden oluşmaktadır.
Ortodonti anabilim dalı, dişlerin diş kemikleri (alveolar kretler) üzerinde düzgün şekilde yerleşmesi ve yüz düzensizliklerinin teşhis ve tedavisi ile ilgilenen Diş Hekimliğinin bir uzmanlık dalıdır.
Her ne kadar düzgün diş anlamına gelse de, kelime anlamını aşan Ortodonti bölümü, günümüzde sadece dişleri değil, alt ve orta yüz düzensizliklerini de tedavi etmektedir. Ortodonti dalı, alt ve üst çenenin kafa kaidesine ve birbirlerine göre konumunu ve dişlerin ilişkilerini üç boyutlu olarak inceler.
Invisalign tedaviniz, neredeyse görünmez, çıkartılabilir seri halinde alignerlardan oluşur. Bu alignerları iki haftada bir sıradaki seri ile değiştirirsiniz. Her aligner sizin ve sadece sizin dişleriniz için size özel üretilir. Her bir alignerı değiştirdiğinizde, dişleriniz azar azar, her hafta hareket eder, ta ki doktorunuz tarafından belirlenen final pozisyonlarına düzelerek ulaşana kadar.
Dahası, Align Technology’nin eşsiz ClinCheck® yazılımının gerçekleştirdiği sanal tedavi planı, dişlerinizin tedavi boyunca gerçekleştireceği hareketleri gösterir. Böylece en başından, dişlerinizin, tedavi sonunda nasıl görüneceğini inceleyebilirsiniz. ClinCheck® yazılımının sayesinde sizin, kişiye özel, şeffaf alignerlarınız, size özel olarak üretilir.
Invisalign tedavisi herhangi bir yakınma veya sıkıntı vermeksizin, basit ve kolayca günlük hayatınızın bir parçası olur. Metal teller veya braketler yoktur, bu nedenle ağız iritasyonları için endişelenmeye gerek olmaz, alignerların kullanımı çok rahattır ve yerken, içerken, dişlerinizi fırçalarken, diş ipi kullanırken kolaylıkla çıkartılabilirler.
Invisalign’ın gülüşleri değiştiren olağanüstü yöntemi sayesinde tedavi gördüğünüzü neredeyse farketmezsiniz. Invisalign alignerları transparan olduğu ve takıldığında farkedilmesi zor olduğundan hiç sıkılganlık duymadan dişlerinizi düzeltmenizi sağlayacaktır ve önemli bir toplantınız veya katılmanız gereken bir davet olduğunda o kısa zaman aralığı için her zaman alignerları çıkartabilirsiniz.
Ortodonti dünyasının geliştirdiği son braket tipi denilebilir. Piyasa da son zamanlarda en çok reklamı yapılan “DAMON SYSTEM” de bu tip braket sistemlerinden biridir. Halk arasında kapaklı braketler olarak bilinselerde birçok literatürde sürtünmesiz sistemler olarak ta adlandırılmaktadırlar. Klasik braketlerle (estetik - metal) kıyaslandığında;
- Temizliği çok daha kolay olup daha hijyeniktir
- Bu sistemde ligatür hastanın dudak ve yanak zedelenmeleri minimuma inmekte, böylelikle hastaların braketlerine alışması daha kolay gerçekleşmektedir
- Hastaların randevu seans araları daha uzun olmakta (klasik metal ve estetik braketlerde hastalar 4 haftada 1 kez randevuya gelmek zorunda iken self ligating sistemde 6 haftada 1 kez yeterli) , buna ilaveten hastaların hasta koltuğunda geçirdikleri sürede oldukça kısalmaktadır.
- Sistemin bir diğer avantajı ise adı üstünde sürtünmesiz oluşudur. Diğer sistemlerde dişlere uygulanan kuvvetlerin büyük çoğunluğu sürtünmeye gittiği için hareketlerin daha yavaş oluşmasının aksine bu sistemde hareketler daha çabuk oluşup tedavi süreniz kısalmaktadır.
Süt dişlenme dönemi olarak adlandırılan okul öncesi yıllarda parmak emme, dudak yeme, ağza yabancı cisim sokma gibi alışkanlıklara bağlı olarak ortaya çıkan sorunların mümkün olduğu kadar azaltılmasına yönelik uygulamalardır. Bu alışkanlıklar süt dişlenme döneminde ortadan kaldırılırsa iskelet yapıda kalıcı bir bozukluk oluşmadan iyileşme sağlanır. Bunun için de birtakım ağız içi veya ağız dışı aygıtlardan yararlanılır.
Karışık dişlenme dönemi ilkokul çağı çocuklarını kapsar, ağızda hem daimi hem de süt dişlerinin bulunduğu dönemdir. bu dönemde zamanından önce veya sonra süt dişlerinin kaybedilmesi alttan gelen daimi dişlere rehberlik edememesi sonucunda birtakım yer darlığı problemleri oluşabilir. Oluşan çapraşıklığın (çarpıklığın) giderilmesi ortodontinin ilgi alanına girer. Yine bu dönemde başlayıp ergenlik çağının sonuna kadar devam eden çeneler arası uyumsuzlukların giderilmesi de ortodontinin konusudur.
Daimi dişlenme döneminde diş dizlerindeki bozukluklar diş çekimi yapılarak veya yapılmadan sabit ya da hareketli aygıtlarla düzeltilebilir.
Dişeti hastalıklarına bağlı olarak meydana gelen diş düzensizlikleri (yamuk dişler) veya diş kaybına bağlı olarak meydana gelen düzensizliklerin tedavileri de ortodontinin konusudur.
Dişsel düzeltmelerde yaş sorun değildir. Hasta kaç yaşında olursa olsun tedavi mümkündür. Eğer bireyin kemik yapısında bir düzensizlik söz konusu ise (iskeletsel) yaş önemlidir. Bu durumda fonksiyonel tedaviye gereksinim vardır ki bu tedavi de ergenlik çağına kadar olan sürede yapılır. Ortalama tedavi süresi 24 ay olmasına rağmen kişiden kişiye değişir. yetişkinlerin tedavisi çocuklarınkine oranla biraz daha uzun sürer.
Çocuklarda ilk dişlerin (süt dişleri) konumları hakkında çok fazla endişelenmeye gerek yoktur. Bu dişler arasında bulunan boşluklar, doğal gelişim göstergesidir. Erişkinlerin dişlerindeki gibi sıkı temaslar ileride meydana gelebilecek yer darlığı ve dolayısıyla dişlerde çapraşıklığın (çarpıklığın) göstergesi olabilir. Daimi dişler 6-7 yaşlarında sürmeye başlarlar ancak 7-9 yaşları arasında, kesici dişler sürene dek pek fazla problem gözlenmez. Ancak süt dişlerinin tümü daimileriyle yer değişene dek yerinde tutulmalıdır. Aile hekiminiz sizi erken yaşta bir ortodontiste yönlendirse dahi bu her zaman tedavinin çok erken başlatılacağı anlamına gelmez. Çoğu dikkatli dişhekimi potansiyel bir problemin kontrol atında olduğu ve en uygun tedavi zamanının geçmediğinden emin olmak ister. Çocuklarda çenesel problemlere erken yaşlarda müdahale etmek gerekirken, sadece dişlerin düzensizlik gösterdiği durumlarda tedavi için zaman vardır. Erişkin hastaların da dişleri hareket ettirilebilir yani bu tür tedaviler için zaman aşılması söz konusu değildir. Artan yaşın tedavi süresini uzatması ve tedaviyi biraz zorlaştırması mümkün olabilir. Yine de yaş faktörü dişlerin destek dokularının sağlıklı olması kadar önemli değildir.
1.Beslenme Bozuklukları: Yeterli beslenemeyen kişilerde, çene ve yüz yapısında hacimsel küçülme meydana gelecek ve normal hacimdeki dişler küçük çenelerde gerekli yeri bulamayacakları için çapraşıklıklar, rotasyonlar (dönme), hatta gömüklük olguları görülecektir.
2.Ağızdan Nefes Alma: Kronik iltihaplar ve benzeri nedenler,uzun süre devam ederse bademcikler aşırı derecede büyüyebilir. Bu durumda solunum yolları daralır ve nefes alma güçlüğü meydana gelir. Bu güçlüğü yenebilmek ve o bölgedeki hava geçiş yolunu genişletebilmek amacıyla çocuk alt çenesini ve buna bağlı olarak dilini öne alma zorunluluğu duyar. Bu durum, uzun süre devam edecek olursa alt çenenin öne doğru konumu yerleşir. Dil ön dişler arasına girer ve dişlerin sürmelerine engel olursa açık kapanış meydana gelir. Hasta burundan nefes alamıyor ise ,üst çenenin büyüme potansiyeli üzerinde negatif etki oluşabilir.
3.Parmak Emme: Yeni doğmuş bir bebekte oldukça gelişmiş bir emme mekanizması vardır. Emme içgüdüsü tatmin edilmemiş bir bebek, bu ihtiyacını gidermek için bazı alışkanlıklar edinir. Anne sütü ile 9-18 ay beslenen çocuklarda çoğunlukla bu alışkanlık görülmez.
Yapılan araştırmalar parmak emmenin yaşamın ilk birkaç haftasında açlığa bağlı olarak geliştiğini göstermiştir. Dişlerin sürmeye başladığı dönemde lokal iritasyonlardan doğan ağrı, parmak emme yoluyla giderilebileceğinden bu alışkanlığın dişlenmeye yardımcı olduğu düşünülebilir. Parmak emme yaşla azalır.
