Katarakt, göz merceğinin saydamlığını kaybetmesi ve buna bağlı olarak görmenin azalması ile sonuçlanan göz rahatsızlığıdır. Katarakt % 90 oranında yaşa bağlı olarak ortaya çıkar. Daha az görülmekle birlikte, travma, bazı sistemik hastalıklar, üveit gibi göz rahatsızlıkları, steroid gibi bazı ilaçların kullanımına bağlı olarak ikincil katarakt gözlenebilmektedir. Yaşlılığa bağlı senil katarakt gelişimi genellikle asimetrik olsa da her iki gözde başlar. Puslu görme, renk kalitesinin bozulması, giderek görme keskinliğinin azalması, katarakt belirtileridir. Düzenli göz kontrolü ile katarakt başlangıcı saptanabilir ve müdahale zamanı belirlenir. Bu nedenle özellikle 40 yaş üzerinde düzenli göz kontrolü gereklidir.
Bebeklerde de katarakt görülebilir. Anne adayının hamileliğinin ilk dönemlerinde geçirdiği kızamıkçık hastalığı, antiviral ilaçlar gibi etkenler, çocukta katarakta neden olabilir. Doğumsal kataraktı, ancak çok dikkatli aileler farkedebilir. Doğumda yapılan genel muayenede çocuk hekimi bebekte katarakt olup olmadığını kontrol eder. Bebeklerin gözleri her yıl kontrol edilmelidir. Bebeklerin 2-2,5 yaşları civarındaki kontrolleri ileride oluşabilecek göz tembelliklerinin önlenmesi açısından çok önemlidir.
Hastanın görmesi kendine yetmediği ve katarakt tanısı konulduğu andan itibaren ameliyat yapılabilir. Kataraktın iyice olgunlaşıp sertleşmesini beklemek doğru değildir. Çünkü olgunlaşıp sertleşmiş merceklerin ameliyatları daha zor, iyileşme dönemleri ise daha geç olabilmektedir.
Katarakt Ameliyat Günü Nelere Dikkat Edilmeli?
Katarakt ameliyatı, cerrahın tecrübesine ve gözün durumuna göre yaklaşık olarak 10-15 dakika içerisinde tamamlanır.
Ameliyattan sonra hastanın normal görüşe kavuşması için geçen süre, ameliyatın zorluğuna, kataraktın sertliğine bağlı olarak değişir. 1 hafta - 15 gün içerisinde çok iyi bir görme noktasına gelinir. Hasta 15 günle 30 gün arasında tamamıyla iyileşir. Doğru zamanda gelip ameliyatını olmuş bir hasta, 1-2 günde bile düzelebilir.
Her cerrahi müdahalede risk vardır ve enfeksiyonda bunlardan en önemlisidir. Hastaya önlem olarak antibiyotikli damla verilir. Ameliyat olan kişinin damlasını doğru kullanması, özellikle ilk 48-72 saat içinde enfeksiyona karşı çok dikkat etmesi ve hijyen şartlarına uyması gerekir. Ameliyat sonrası dönemde görmede ani azalma, şiddetli ağrı ve yoğun çapaklanma durumunda mümkün olan en kısa zamanda hastanın kontrol edilmesi gerekir.
Katarakt operasyonunda kullanılan standart mercekler ile ameliyat sonrası uzağı ve / veya yakını görmek için gözlük kullanmanız gereklidir. Gözlük kullansanız bile, orta mesafe dediğimiz 75-100 cm. mesafeyi rahat ve net göremeyebilirsiniz. Fakat Multifokal Lens kullanılması halinde eğer görmenizi azaltan katarakt dışında başka bir rahatsızlığınız yok ise tüm mesafeleri gözlüksüz görmeniz mümkündür.